Trendalerts

Selectie Criteria

Er zijn veel trends: grote en kleine, maar niet allemaal zijn ze even relevant voor de watersector. Lukraak alle trends, die horizonscanners van DWSI waarnemen, mee te nemen in de analyse zou een grote en onoverzichtelijke brei aan informatie opleveren.

Het afbakenen van welke trends wel of niet worden meegenomen en ter beschikking worden gesteld aan DWSI leden is echter een complexe zaak. Met behulp van een aantal criteria waartegen trends kunnen worden afgezet, wordt er getracht de relevantere van de minder relevante trends te onderscheiden. Deze criteria worden hieronder kort toegelicht:

 

Ruimte

DWSI richt zich vooral op ontwikkelingen die zich in de nationale, Nederlandse context voordoen: de directe context van de watersector.

Die ontwikkelingen vinden echter niet plaats in een vacuüm, maar worden beïnvloed door en beïnvloeden op hun beurt ontwikkelingen op een hoger niveau (Europa, globaal). De conclusies van internationaal en mondiaal onderzoek – en dus trends die zich op hoger dan nationaal niveau afspelen – worden daarom meegenomen in de toekomstverkenningen. De horizonscanners van DWSI verzamelen de opbrengsten van deze onderzoeken en vertalen de meest relevante conclusies tot kansen en bedreigingen voor de Nederlandse waterketen.

 

Tijd

Wat betreft de SEPTED-dimensies kan een onderscheid gemaakt worden in meer revolutionaire trends en evolutionaire trends.

Revolutionaire trends doen zich relatief snel en abrupt voor en kennen een geringe tijdspanne; de economische, politieke en technologische trends vallen hier bij uitstek onder. Evolutionaire trends ontwikkelen zich geleidelijker en effecten zijn minder snel zichtbaar, maar vaak dieper in de samenleving verankert, langdurig van aard en daardoor moeilijker te pareren. Hieronder kunnen de sociale, ecologische en demografische trends geschaard worden. In kwantitatieve termen uit zich dat bij revolutionaire trends in 1 tot 4 jaar. Bij evolutionaire trends betreft het al vaak een generatie, 20-25 jaar. De adaptieve capaciteit (flexibiliteit) van de Nederlandse watersector als systeem is grotendeels beperkt door investeringen in infrastructuur. Ondergrondse infrastructuur is vaak een investering van tenminste 60 jaar en voor bovengrondse infrastructuur is dit ongeveer 25 jaar. Klantenservices zijn daarentegen volledig flexibel en kunnen binnen een paar maanden aangepast worden om in te spelen op contextuele veranderingen.

Impact

Binnen DWSI focussen we voornamelijk op veranderingsprocessen die grote impact kunnen hebben op de Nederlandse watersector binnen de tijdshorizon gedefinieerd onder het tweede criterium (tijd).

Dit zijn meestal impacts van de eerste- of tweede orde, die door middel van een voorbeeld goed toe te lichten zijn. Wanneer er wordt gesproken over bijvoorbeeld klimaatverandering, dan zou als gevolg warmere zomers een eerste orde impact kunnen zijn. Een tweede orde impact is op zijn beurt een gevolg van die eerste orde impact. In het gehanteerde voorbeeld betekent dat warmere zomers (= 1e orde impact) als gevolg van klimaatverandering een toename in het huishoudelijk watergebruik betekent (= 2e orde impact).

Onzekerheid

Als de onzekerheid rondom een bepaalde ontwikkeling groot is dan zijn nieuwe inzichten over toekomstige ontwikkelingen waardevol. Als de onzekerheid van bepaalde informatie echter te groot is, kunnen DWSI deelnemers geen actie ondernemen.

Wat betreft onzekerheid wordt in eerste instantie een beroep gedaan op de horizonscanner om de waarschijnlijkheid in te schatten dat een bepaalde trend gevolgen kan hebben voor de watersector en dat deze eveneens significant genoeg is voor verdere behandeling in het DWSI platform.

Validiteit & betrouwbaarheid

Validiteit houdt in of we meten wat we willen meten. Betrouwbaarheid gaat in op de reproduceerbaarheid van hetgeen dat wordt onderzocht.

Hoewel deze termen in wetenschappelijk onderzoek gesneden koek zijn, zijn ze ook voor toekomstverkenningen waardevol. De termen bieden handvatten om na te gaan of de bronnen die door DWSI worden geraadpleegd valide en betrouwbare informatie leveren als input voor DWSI.